Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. J. G. Pawlikowskiego w Przemyślu Filia w Przeworsku z okazji obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych zorganizowała w dniu 7 marca 2019 r. wykład pt. „Konspiracja niepodległościowa po 1944 r. na Rzeszowszczyźnie”, który wygłosił pan dr Mirosław Surdej, pracownik Oddziałowego Biura Badań Historycznych Instytutu Pamięci Narodowej w Rzeszowie. Gość spotkania to autor publikacji dotyczących historii polskiego podziemia niepodległościowego m.in. „Okręg Rzeszowski Narodowej Organizacji Wojskowej - Narodowego Zjednoczenia Wojskowego w latach 1944-1947” oraz „Oddział partyzancki Wojciecha Lisa 1941-1948”.
Dr Mirosław Surdej chciał poprzez swój wykład wyjaśnić uczestnikom spotkania powody, dla których ponad sto tysięcy ludzi po wojnie postanowiło kontynuować walkę zbrojną z komunistycznym aparatem władzy. Przez pryzmat losów pojedynczych członków oddziałów partyzanckich, archiwalia aparatu bezpieczeństwa, dokumenty podziemia niepodległościowego oraz zdjęcia z tamtych czasów ukazał proces narodzin systemu komunistycznego oraz reakcję i postawy społeczeństwa polskiego wobec nowej rzeczywistości politycznej. Zaproszony gość w interesujący sposób przedstawił także najistotniejsze informacje dotyczące genezy, struktury oraz aktywności zbrojnej podziemia antykomunistycznego na terenie Rzeszowszczyzny, odwołując się również do wydarzeń mających miejsce w Przeworsku i jego okolicach.
W spotkaniu uczestniczyli nauczyciele, uczniowie przeworskich szkół ponadgimnazjalnych i mieszkańcy miasta. Tematyka wykładu poświęcona działaniom powojennego podziemia była nie tylko okazją do pogłębienia wiedzy z zakresu historii Żołnierzy Wyklętych, ale także cenną lekcją patriotyzmu.
