Setna rocznica „Cudu nad Wisłą” 15.08.1920 roku

Przemyśl

15 sierpnia 2020 roku obchodzimy setną rocznicę Bitwy Warszawskiej. Była to decydująca potyczka zbrojna podczas wojny polsko-bolszewickiej. Określana jest mianem „Cudu nad Wisłą” i uznawana przez historyków na całym świecie za osiemnastą przełomową bitwę w dziejach świata.

Wojna polsko-bolszewicka rozpoczęła się niedługo po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Będąca początkiem wojny Operacja "Wisła" zaczęła się rozkazem Lenina 18 listopada 1918 roku.

Marszałek  Piłsudski już w połowie lipca planował wielką decydującą bitwę. Początkowo zamierzał zatrzymać odwrót polskiej armii na linii Narwi i Bugu. Jednak bardzo dynamiczna sytuacja wymusiła wybranie innej lokalizacji. Bitwa warszawska rozegrana została zgodnie z planem operacyjnym, który na podstawie ogólnej koncepcji Józefa Piłsudskiego opracowali szef sztabu generalnego gen. Tadeusz Rozwadowski, płk Tadeusz Piskor i kpt. Bronisław Regulski.

W czasie polskich przygotowań do ostatecznego rozstrzygnięcia bolszewicy zbliżali się do Warszawy. Sądzili, że podda się ona w ciągu kilku godzin. Stolicę miały bezpośrednio atakować trzy armie: III, XV i XVI, natomiast IV Armia wraz z konnym korpusem Gaj-Chana maszerowała na Włocławek i Toruń z zamiarem przejścia Wisły na Kujawach, powrotu na południe i wzięcia stolicy w kleszcze od zachodu.

Bitwa Warszawska trwała do 16 sierpnia. W tym dniu dzięki strategii Józefa Piłsudskiego, nastąpił przełom. Dowodzona przez niego grupa, w skład której weszło pięć dywizji piechoty oraz kawaleria, przełamała obronę rosyjską w rejonie Kocka a następnie zaatakowała tyły wroga,  nacierającego na Warszawę. Tuchaczewski musiał wycofać swoje wojska nad Niemen.

W lubaczowskiej filii PBW w Przemyślu można obejrzeć wystawę poświęconą wojnie polsko-bolszewickiej 1919-1921 i bitwie warszawskiej 1920 roku. Na stronie głównej PBW w Przemyślu w zakładce „Polecamy” znajduje się zestawienie bibliograficzne książek i czasopism na ten temat. Link do zestawienia zamieszczony jest poniżej. W materiałach do pobrania znajduje się również prezentacja książek, dostępnych w zbiorach PBW w Przemyślu wraz z filiami w Lubaczowie, Przeworsku i Jarosławiu.

Wszystkie pozycje można zamówić do wypożyczenia zarówno w sposób tradycyjny, jak i zdalnie z dostawą do domu. Zachęcamy do korzystania z naszych zbiorów.

Tematyczne zestawienie bibliograficzne: Link do zestawienia na stronie PBW w Przemyślu

Autor: Wiesława Olchowy