Bitwa pod Stoczkiem

Przemyśl

Bitwa pod Stoczkiem - 14 lutego 1831 r.

Bitwa pod Stoczkiem – obraz Jana Rosena (fot. Maciej Szczepańczyk, na licencji  Creative Commons 3.0)
Bitwa pod Stoczkiem – obraz Jana Rosena 
(fot. Maciej
Szczepańczyk, na licencji Creative Commons 3.0)

14 lutego 1831 roku, doszło do bitwy pod Stoczkiem, pierwszej bitwy powstania listopadowego. Gen. Józef Dwernicki prowadził swój korpus na Wołyń, aby tam wzniecić powstanie przeciwko Rosjanom. Dowiedział się o oddziałach rosyjskich przebywających w okolicach Łukowa i zamierzał je zaskoczyć atakiem. Plan się nie powiódł. Rosjanie poznali zamiary Polaków i przygotowali się do bitwy pod Stoczkiem Łukowskim. Choć początkowo to Rosjanie mieli przewagę, głównie dzięki liczniejszej artylerii, to jednak Polacy, na skutek szarż ułanów i krakusów, rozbili nieprzyjaciela. Rosjanie w panice uciekali z pola bitwy. Ich kawaleria tratowała własnych artylerzystów.

Z militarnego i operacyjnego punktu widzenia bitwa pod Stoczkiem nie miała większego znaczenia. Zwycięstwo to nie powstrzymało gen. Dybicza przed dalszym marszem na Warszawę. Zwycięstwo pod Stoczkiem miało natomiast ważne znaczenie moralne dla polskich żołnierzy i powstańców- wygrali pierwszą bitwę i pokonali pewnych siebie Rosjan. Niewątpliwie podniosło to ich ducha bojowego, a jednocześnie wzbudziło respekt u przeciwnika.

Pamięć bitwy pod Stoczkiem jest żywa w polskiej tradycji narodowej. Mówi się o niej m.in. w wierszach Gdy naród do boju Gustawa Ehrenberga i Grzmią pod Stoczkiem armaty Wincentego Pola. Funkcjonują one jako znane pieśni patriotyczne. Bitwa została opisana także przez Antoniego Bogusławskiego w wierszu Pieśń o Starym Wachmistrzu.


Wybrane źródła informacji:





Autor: Mariusz Bąk