Uchwalenie jednej z pierwszych na świecie konstytucji, ustawy zasadniczej - 3 maja 1791 r.
Jan Matejko, Konstytucja 3 Maja 1791 roku. Źródło: pl.wikipedia.org. Domena publiczna
Święto Narodowe Trzeciego Maja- polskie święto państwowe obchodzone 3 maja ustanowione w 1919 r. i ponownie w 1990 r.
Znaczenie daty:
Konstytucja 3 maja, ustawa zasadnicza uchwalona 1791 r. przez Sejm czteroletni pod nazwą Ustawa rządowa. Pierwsza w Europie, druga w świecie (po konstytucji Stanów Zjednoczonych) ustawa regulująca zakres działania władz państwowych oraz prawa i obowiązki obywatelskie. Konstytucja 3 maja wprowadziła pojęcie narodu. Redagowanie Konstytucji przebiegło w tajemnicy. Jej projekt znała stosunkowo nieliczna grupa posłów. Wprowadzono wspólny skarb państwa i wojsko.
Wybrane źródła informacji:
- 3 Maj : biały orzeł wzlatuje w błękity : 1791 / pod red. Adam Andrzej Witusik. - Lubaczów : Miejska Biblioteka Publiczna 1990. WL 48585
- Geneza i obalenie Konstytucji 3 Maja : polityka zagraniczna Rzeczypospolitej 1787-1792 / Jerzy Łojek. - Lublin : Wydawnictwo Lubelskie 1986. WL 32502, WK 39812, WJ 42018, WP 105411
- Konstytucja 3 Maja 1791 : Statut Zgromadzenia Przyjaciół Konstytucji / oprac. Jerzy Kowecki ; przedmową opatrzył Bogusław Leśnodorski. - Warszawa : Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981. WP 58293, 58292, WJ 37057
- Konstytucja 3 Maja : kościelno-narodowe tradycje święta / Jan Ziółek. - Lublin : Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 1991. WL 42423
- Konstytucja 3 Maja : kronika dni kwietniowych i majowych w Warszawie w roku 1791 / Kazimierz Bartoszewicz. - Warszawa : "Epoka" 1989. WL 35889, WK 35652
- Konstytucja 3 Maja : prawo - polityka - symbol : materiały z sesji Polskiego Towarzystwa Historycznego na Zamku Królewskim w Warszawie, 6-7 maja 1991 / pod red. Anny Grześkowiak- Krwawicz. - Warszawa : Polskie Towarzystwo Historyczne 1992. WP 79985
- Ku reformie państwa i odrodzeniu moralnemu człowieka : zbiór rozpraw i artykułów poświęconych dwusetnej rocznicy ustanowienia Konstytucji 3 Maja 1791 roku / pod red. Piotra Żbikowskiego. - Rzeszów : Wyższa Szkoła Pedagogiczna 1992. WP 81395, WK 37938
- Ostatni król Rzeczypospolitej : geneza i upadek Konstytucji 3 Maja / Emanuel Rostworowski. -Warszawa : "Wiedza Powszechna" 1966. WP 99734, WK 10391
- Ustawa rządowa : prawo uchwalone dnia 3 maja, roku 1791. - Warszawa : Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych 1981. WK 24233
- Dyplomatyczny zamach stanu - echa uchwalenia majowej konstytucji / Piotr Ulatowski // Poradnik Bibliotekarza. - 2013, nr 4, s. 37-40.
- Gminne Obchody Rocznicy Uchwalenia Konstytucji 3 Maja i Dnia Strażaka w Siennowie / Barbara Zięba // Kurier Zarzecki. - 2011, nr 2, s. 6.
- Inscenizacja szkolna z okazji święta Konstytucji 3 Maja / Jarosław Durka // Wiadomości Historyczne. - 2006, nr 1, s. 37-43.
- Konstytucja 3 Maja inaczej : poranek historyczny / Anna Zientalska // Biblioteka : szkolne centrum informacji. - 2009, nr 2, s. 18-20.
- Konstytucja Trzeciego Maja i Targowica / Piotr Boroń // Wychowawca. - 2006, nr 4, s. 18.
- Majowe Święto : (scenariusz apelu dla uczniów szkoły podstawowej) / Agnieszka Lechocka // Wszystko dla Szkoły. - 2010, nr 7-8, s. 20-21.
- Montaż poetycko muzyczny z okazji rocznicy 3 Maja / Maria Pikuła // Przeworskie Forum Oświatowe. - 2002, nr 4-5, s. 50-51.
- Na rocznicę Konstytucji 3 Maja / Anna Gorlewska // Edukacja i Dialog. - 2006, nr 4, s. 17-21.
- Obchody Święta Konstytucji 3 Maja / Barbara Zięba // Kurier Zarzecki. - 2010, nr 2, s. 10-11.
- Polskie tradycje konstytucyjne / Jarosław Szymanek ; Łuskasz Wyleziński // W: Społeczeństwo i Polityka. - Warszawa : "Aspra-Jr", 2007. - S. 1113-1150.
- Rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja : (scenariusz uroczystości) / Joanna Ziętek // Wszystko dla Szkoły. - 2007, nr 10, s. 11-12.
- Trybun Sejmu Wielkiego. Konstytucja i walka z jej wrogami / Stefan Majchrowski // W: O Julianie Niemcewiczu : opowieść biograficzna. - Warszawa : Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1982. - S. 53- 98.
- Trzeci maj a la Matejko / Jarosław Krawczyk // Mówią Wieki. - 2021, nr 5, s. 30-34.
- Trzeci maj a la Matejko / Jarosław Krawczyk // Mówią Wieki. - 2011, nr 5, s. 32-36.
- W Internecie o Konstytucji 3 Maja - w 220 rocznicę uchwalenia / Anna Czerwińska, Magdalena Rudnicka.// Biblioteka : szkolne centrum informacji. - 2011, nr 2, s. 4-11.
- W rocznicę Konstytucji 3 Maja : (montaż słowno-muzyczny) / Anna Gorlewska // Wszystko dla Szkoły. - 2007, nr 7/8, s. 33-34.
- W rocznicę Konstytucji 3 Maja... / Henryk Majcher // Gminny Informator Samorządowy "Sieniawa". - 2010, nr 2, s. 39.
- "Wiwat wszystkie stany" : Scenariusz inscenizacji poświęconej Rocznicy Uchwalenia Konstytucji 3 Maja / Alicja Pieloszczyk // Wychowawca. - 2014, nr 5, s. 29-31.
- Wydarzenia majowe : scenariusz apelu szkolnego dla klasy VI szkoły podstawowej / Halina Chorążewicz, Aleksander Staniek // Wychowawca. - 2007, nr 5, s. 16-17.
- Święto Narodowe Trzeciego Maja
- Święto Narodowe 3 Maja