I posiedzenie Sejmu X kadencji. Fot. Kancelaria Sejmu, sejm.gov.pl
4 lipca 1989 r., po raz pierwszy zebrały się Sejm i Senat wyłonione w wyborach 4 czerwca. Pierwsze posiedzenie, mimo że było poświęcone głównie sprawom regulaminowym, wskazywało, iż parlament nie będzie już tylko maszynką do głosowania, lecz miejscem debaty o Polsce.
Pierwsze posiedzenie Sejmu rozpoczęło się 4 lipca, chwilę po godz.12. Na sali plenarnej zasiedli nie tylko posłowie. W roli gości honorowych występowali przywódcy PZPR (Wojciech Jaruzelski), ZSL (Roman Malinowski) i „Solidarności” (Lech Wałęsa).
Posłowie X kadencji zostali wybrani w pierwszych częściowo wolnych wyborach w historii Polski po II wojnie światowej, przeprowadzonych w ramach uzgodnień dokonanych przy Okrągłym Stole. Przedstawiciele niedemokratycznych władz komunistycznych PRL zagwarantowali rządzącej „koalicji”, obejmującej PZPR i jej satelitów, obsadę co najmniej 299 (65%) miejsc w Sejmie. Pozostałe mandaty poselskie w liczbie 161 (35%) zostały przeznaczone dla kandydatów bezpartyjnych- do ubiegania się o nie zostali dopuszczeni również przedstawiciele różnych środowisk opozycji demokratycznej. Wybór posłów X kadencji nastąpił na podstawie ordynacji wyborczej uchwalonej przez Sejm PRL 7 kwietnia 1989 w ramach realizacji ustaleń Okrągłego Stołu. Marszałkiem został prof. Mikołaj Kozakiewicz. Podczas posiedzenia wybrano również wicemarszałków Sejmu. Jednym z nich została Olga Krzyżanowska.
4 lipca 1989 r. odbyło się również inauguracyjne posiedzenie Senatu I kadencji. O 17.00 w sali plenarnej zebrali się nowi senatorowie. Posiedzenie otworzył marszałek senior Senatu Stanisław Stomma, który przypomniał dorobek pierwszej „Solidarności” i zaznaczył, że jej obecny program jest kontynuacją ideałów z roku 1980. Powiedział też, że dyskusjom nad zmianami musi przyświecać zgoda ponad podziałami politycznymi. Następnie 97 senatorów wybrało na marszałka izby prof. Andrzeja Stelmachowskiego a wicemarszałkami zostali: Zofia Kuratowska, Józef Ślisz i Andrzej Wielowieyski.
Wybrane źródła informacji:
- Łączyła nas chęć rozwoju Polski : wspomnienia senatorów pierwszej kadencji / [pomysł i realiz., nadzór nad książką Anna Jaguścik-Litniewska ; oprac. i wybór Monika Maciejewska]. - Warszawa : Kancelaria Senatu : Kancelaria Sejmu, 2014.
Przemyśl GP 108129 - Postępowanie ustawodawcze w sejmie RP / Marcin Kudej. - Warszawa : Wydawnictwo Sejmowe, 1998.
Lubaczów GL 39324 - Senat RP a Sejm i Zgromadzenie Narodowe / Paweł Sarnecki. - Wyd. 2 uzup. - Warszawa : Warszawa 1999.
Przemyśl GP 88760 - Zmiany w Konstytucji PRL ; Ordynacje wyborcze do Sejmu i Senatu. - Warszawa : Wydawnictwo Współczesne RSW "Prasa-Książka-Ruch", 1989.
Przemyśl GP 97668 - Transmisja obrad z pierwszego posiedzenia sejmu X kadencji