1 maja 2004 roku Polska wraz z Cyprem, Czechami, Estonią, Litwą, Łotwą, Maltą, ze Słowacją, Słowenią i Węgrami wstąpiła do Unii Europejskiej (największe w historii rozszerzenie UE).
Przystąpienie Polski do UE było jednym z dwóch kluczowych priorytetów polskiej polityki zagranicznej po 1989 r., kiedy odbyły się pierwsze częściowo wolne wybory powszechne kończące erę komunizmu i zależności od Związku Radzieckiego. Drugim, równie ważnym powodem było przystąpienie do Sojuszu Północnoatlantyckiego.
31 marca 1998 roku zostały oficjalnie zainaugurowane negocjacje akcesyjne- podczas pierwszej sesji konferencji akcesyjnej w Brukseli strona polska i unijna przedstawiły oświadczenia wstępne.
Do końca roku 2000 Polska zdążyła zakończyć rozmowy w 25 spośród 30 obszarów negocjacyjnych. Pozostałe pięć obszarów rozpatrywano w latach 2001-2002. Finał negocjacji Polski z UE nastąpił 13 grudnia 2002 roku podczas szczytu Unii w Kopenhadze. W trakcie przedłużających się rozmów ustalono ostatnie elementy umowy akcesyjnej. W centrum zainteresowań polskiej delegacji znajdowały się sprawy rolnictwa i budżetu na inwestycje strukturalne.
16 kwietnia 2003 roku w Atenach w imieniu Polski pod traktatem akcesyjnym podpisali się premier Leszek Miller, minister spraw zagranicznych Włodzimierz Cimoszewicz oraz, jako trzecia, ówczesna minister ds. europejskich Danuta Hübner. Następnego dnia Sejm RP podjął uchwałę o wyznaczeniu daty referendum akcesyjnego na 7 i 8 czerwca 2003 roku. Za członkostwem w UE opowiedziało się 77,45 proc. biorących udział w głosowaniu. 22,55 proc. było przeciwnych. Oddano też 0,72 proc. głosów nieważnych. Frekwencja wyniosła 58,85 proc. 23 lipca 2003 roku traktat akcesyjny został ratyfikowany. O północy 1 maja 2004 roku Polska stała się członkiem Unii Europejskiej.
Oficjalne unijne uroczystości odbyły się wieczorem 1 maja w Dublinie. Irlandia pełniła bowiem wówczas rotacyjne, półroczne przewodnictwo UE. 25 flag państw Unii przy dźwiękach "Ody do radości" Beethovena zostało wciągniętych na maszty przed siedzibą prezydenta Irlandii Mary McAleese.
Wybrane źródła informacji:
- Polska w Unii Europejskiej : od A do Z / [oprac. Jacek Maziarski i Stanisław Zawiśliński ; rys. Zbigniew Jujka]. - Warszawa : Biuro ds Referendum Europejskiego KPRM, 2003.
Przemyśl WP 14403/b, 14404/b - Polska w Unii Europejskiej : wyzwania, możliwości, ograniczenia / red. nauk. Dorota Kowalewska, Renata Podgórzańska. - Toruń : "Ece", 2013.
Przemyśl WP 107014 - POLSKA W UNII EUROPEJSKIEJ – proces akcesyjny i priorytety polskiej polityki w ramach UE