Tytuł: 155 rocznica śmierci Charlesa Dickensa
Slajd 1
Tekst: Charles Dickens (1812-1870) 155 rocznica śmierci pisarza
Zdjęcie: Charles Dickens - wizerunek pisarza
Źródło
Slajd 2
Tekst: Charles John Huffam Dickens urodził się 7 lutego 1812 roku w Landport k. Portsmouth w Anglii.
Jest uznawany za jednego z najwybitniejszych angielskich pisarzy epoki wiktoriańskiej i najpopularniejszego powieściopisarza tematyki społeczno-obyczajowej, w historii literatury światowej. Wydawane książki już za jego życia cieszyły się ogromną popularnością. Uczeni i krytycy uznali go za literackiego geniusza. Do dnia dzisiejszego jego powieści i opowiadania są chętnie czytywane.
Jego biografię ściśle określa obraz XIX-wiecznego Londynu, który to stanowi tło dla jego powieści.
“W 1824 roku ojca pisarza uwięziono za długi, co zmusiło młodego Dickensa do wczesnego rozpoczęcia pracy zarobkowej. Wówczas to nabył doświadczeń i obserwacji, które przyczyniły się do rozwinięcia w Dickensie głębszej wrażliwości na krzywdę i niesprawiedliwość społeczną. Znalazło to odbicie w jego książkach, gdzie łącząc umiejętnie realizm z rodzajem specyficznego liryzmu często mógł portretować życie ludzi ubogich, bezduszność machiny urzędniczej i instytucji publicznych wobec ludzkiego cierpienia. W latach 30-tych Charles Dickens podejmował pracę dziennikarza, jego artykuły tyczyły się głównie kwestii politycznych”.
Źródło
Zdjęcie: Charles Dickens – wizerunek pisarza
Źródło
Slajd 3
Tekst: “Sukces literacki Dickensa rozpoczął się od publikacji seryjnej książki „Klub Pickwicka” w 1836 roku. W ciągu kilku lat stał się międzynarodową gwiazdą literacką, znaną ze swojego humoru, satyry i uważnej obserwacji charakterów i społeczeństwa. Jego powieści, najczęściej publikowane w miesięcznych lub cotygodniowych odcinkach, były pionierami seryjnej publikacji opowiadań fabularnych, które stały się dominującą wiktoriańską formą powieści. Pisane przez niego zakończenia typu cliffhanger, czyli zabiegi fabularne, polegające na nagłym zawieszeniu akcji w sytuacji pełnej napięcia, potrafiły trzymać czytelników Dickensa do końca w swoistej ciekawskiej niepewności. Oprócz tego Dickens często modyfikował fabułę i rozwój postaci w oparciu o informacje zwrotne nadsyłane przez jego fanów. Na przykład, gdy pedikiurzystka jego żony wyraziła niepokój z powodu sposobu, w jaki panna Mowcher w „Dawidzie Copperfieldzie” zdawała się odzwierciedlać niepełnosprawność, Dickens poprawił rys postaci rozwijając pozytywne cechy bohaterki. Jego fabuły były zatem starannie konstruowane, a ponadto często posiadając wplecione w narrację elementy z aktualnie dziejących się wydarzeń. Słuchaczami odczytów jego utworów były wówczas również masy niepiśmiennych biedaków, domagające się, aby czytać im każdy nowy comiesięczny odcinek – w ten sposób Dickens inspirował nową klasę czytelników”.
Źródło
Zdjęcie: Charles Dickens – wizerunek pisarza
Źródło
Slajd 4
Tekst: Najważniejsze dzieła:
Klub Pickwicka (1836–1837, wyd. pol. 1870)
Oliver Twist (1837–1838, wyd. pol. 1846)
Nicholas Nickleby (1838–1839, wyd. pol. 1847)
Opowieść wigilijna (1843, wyd. pol. 1879)
Dzwony (1844, wyd. pol. 1846)
Bitwa o życie (1846, wyd. pol. 1850)
Dombey i syn (1846-1848, wyd. pol. 1872)
David Copperfield (1849-1850, wyd. pol. 1888)
Samotnia (1852–1853)
Ciężkie czasy (1854, wyd. pol. 1899)
Mała Dorrit (1855–1857, wyd. pol. 1925)
Opowieść o dwóch miastach (1859, wyd. pol. 1863)
Wielkie nadzieje (1860-1861, wyd. pol. 1868)
Nasz wspólny przyjaciel (1864–1865)
Źródło
Źródło
Zdjęcie: Charles Dickens – wizerunek pisarza
Źródło
Slajd 5
Tekst: Opowieść wigilijna
Jedno z najbardziej znanych opowiadań w historii literatury światowej.
Pierwszy nakład utworu z 19 grudnia 1843 roku wyniósł 6 tysięcy egzemplarzy i wyprzedano go w przeciągu trzech dni. Pisarz miał w tym czasie kłopoty finansowe, spowodowane karcianymi długami i bardzo potrzebował pieniędzy. Książka nie przyniosła mu jednak spektakularnych zysków, między innymi przez nielegalne jej powielanie w Anglii i Stanach Zjednoczonych. Paradoksalnie, cała ta sytuacja przyczyniła się do jej olbrzymiej popularności, co wykorzystał Dickens prowadząc publiczne jej odczyty. Nie tylko czytał treść, ale również odgrywał sceny, tworząc istny teatr. Przyciągał tym tłumy ludzi, którzy okazywali publicznie emocje, płakali i wzruszali się. Dzięki temu stał się człowiekiem majętnym.
“Dickens był człowiekiem szczególnie wrażliwym na los biedoty z jednej strony, a z drugiej bardzo na sercu leżał mu los dzieci. I te dwie grupy społeczne znalazły się w kręgu jego literackich zainteresowań, poświęcił im zresztą wiele miejsca w swojej twórczości. „Opowieść wigilijną” napisał w bardzo krótkim czasie i jest w niej skondensowany zarówno jego namysł nad ludzką krzywdą, jak i bardzo uniwersalny przekaz etyczny. Jest to o tyle istotne, że tak szeroki odbiór w światowej kulturze utwór ten zawdzięcza temu, iż pisarz nie wtłoczył go w sztywne ramy chrześcijańskie. Mamy tu raczej do czynienia z etyką uniwersalną, mówiącą o czynieniu dobra, pomocy, unikaniu bycia przyczyną cierpienia innych. Z dzisiejszej perspektywy może wydać się to nieco naiwne i mało wiarygodne - ta nagła przemiana głównego bohatera, skąpca Ebenezera Scrooge’a w dobrego człowieka - natomiast przesłanie jest czytelne dla wszystkich, bez względu na kulturę czy wyznawaną religię. Aktualne zawsze. I z tego właśnie wynika popularność i uniwersalizm tej noweli”.
Źródło
Zdjęcie: Strona tytułowa pierwszego wydania książki z 19 grudnia 1843, źródło
Źródło
Slajd 6
Tekst: Najpopularniejsze adaptacje filmowe książek Charlesa Dickensa
“Wielu wybitnych reżyserów mówiło, że Dickens miał wielki wpływ na kino. W wypowiedziach nawiązywali do charakterystycznego dla konstrukcji scenariusza, równoległego prowadzenia kilku wątków. Oczywiście pierwsze fabularne filmy pojawiły się wiele lat po śmierci pisarza.
O filmowości dzieł Dickensa świadczyć mogą także liczne adaptacje. Do tej pory powstało kilkaset filmów, dzieł telewizyjnych, seriali i kreskówek, mniej lub bardziej swobodnie opartych na dziełach Brytyjczyka. W samej erze kina niemego było to przeszło 100 produkcji, a ekranizacje jego dzieł powstają do dziś”.
Źródło
1997 Oliver Twist - film, reż. Tony Bill
1998 Wielkie nadzieje - film, reż. Alfonso Cuarón
1999 Opowieść wigilijna - film, reż. David Hugh Jones
1999 David Copperfield - film, reż. Simon Curtis
2001 Nicholas Nickleby - film, reż. Stephen Wittaker
2002 Nicholas Nickleby - film, reż. Douglas McGrath
2005 Oliver Twist - film, reż. Roman Polański
2005 Samotnia - serial, reż. Justin Chadwick
2008 Mała Dorrit - serial, reż. Adam Smith, Dearbhla Walsh, Diarmuid Lawrence
2009 Opowieść wigilijna - film animowany, reż. Robert Zemeckis
2011 Wielkie nadzieje - serial, reż. Brian Kirk
2012 Wielkie nadzieje - film, reż. Mike Newell
2019 Opowieść wigilijna - serial, reż. Steven Knight
2019 Magiczny świat Davida Copperfielda - film, reż. Armando Iannucci
2023 Wielkie nadzieje - serial, reż. Steven Knight
Źródło
Zdjęcie: Plakat filmowy „Wielkie nadzieje”, źródło
Źródło
Zdjęcie: Plakat filmowy „Oliver Twist”, źródło
Źródło
Slajd 7
Tekst: Śmierć pisarza
Charles Dickens zmarł 9 czerwca 1870 roku, w wieku 58 lat, w swoim domu w Gadshill koło Rochester w hrabstwie Kent. Przyczyną śmierci był udar mózgu, którego pisarz doświadczył podczas całodziennej pracy nad nową powieścią Tajemnica Edwina Drooda.
Pisarz został pochowany w Poets’ Corner w Opactwie Westminsterskim w Londynie, choć jego życzeniem było spocząć w pobliżu jego domu w Kent. Tłumy londyńczyków pragnęły pożegnać wybitnego pisarza. W wielu angielskich domach ogłoszono żałobę, co było potwierdzeniem jego literackiego geniuszu i wielkiego wpływu na współczesnych ludzi.
Zdjęcie: Akt zgonu Charlesa Dickensa
Źródło
Slajd 8
Tekst: Charles Dickens w zbiorach Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Rzeszowie
Książki
A Christmas Carol / Charles Dickens ; opracował Kazimierz Kardasiewicz ; przerobił i wstępem opatrzył Antoni Prejbisz. - Warszawa : Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, 1949.
A Christmas carol = Opowieść wigilijna / na podstawie opowiadania Charlesa Dickensa opowiedział Paweł Leszczyński ; ilustracje: Zuzanna Wollny. - Wydanie I. - Warszawa : Edgard jezykiobce.pl, 2023.
A tale of two cities : a sourcebook / Charles Dickens's ; ed. by Ruth Glancy. - London and New York : Routledge, 2006.
Ciężkie czasy / Karol Dickens ; [przeł. Gojawiczyńska-Nadzinowa ; wstęp Jacka Lindsaya]. - Warszawa : "Książka i Wiedza", 1950.
Dawid Copperfield : powieść. T. 1-2 / Karol Dickens. - Warszawa : Wydawnictwo Gutenberga, [1928?].
Dawid Copperfield : powieść. T. 3-4 / Karol Dickens. - Warszawa : Wydawnictwo Gutenberga, [1928?].
Dawid Copperfield : powieść / Charles Dickens ; w opracowaniu Cecylji Niewiadomskiej. - Lwów ; Warszawa : Książnica-Atlas, [1933].
Great expectations / Charles Dickens ; retold by Clare West. - Oxford [etc.] : Oxford University Press, cop. 2008.
Klub Pickwicka / Charles Dickens ; przeł. [z ang.] Włodzimierz Górski ; uzup. Zofia i Wiktor Popławscy. - [Madryt] : "Mediasat Group", 2005.
Oliwer Twist : powieść. T. 1-2 / Charles Dickens. - Warszawa : Wydawnictwo Gutenberga, [1928].
Oliwer Twist : powieść. T. 3-4 / Charles Dickens. - Warszawa : Wydawnictwo Gutenberga, [1928].
Oliver Twist / Charles Dickens ; przekł. Agnieszka Klonowska. - Toruń : "C&T", 2005.
Opowieść wigilijna / Karol Dickens ; przeł. Krystyna Tarnowska ; oprac. Anna Kremiec, Ewa Tondera il. Kalina Zatoń. - Kraków : "Greg", 2018.
Powieść o dwóch miastach / Karol Dickens ; przekład Teresy Świderskiej. - Warszawa : Gebethner i Wolff, 1928.
The haunted house / Charles Dickens ; with Hesba Stretton i in., forew. by Peter Ackroyd. - London : 100 Pages, 2002.
Slajd 9
Tekst: Artykuły z czasopism
Czy znasz "Opowieść wigilijną"? : konkurs dla klasy VI / Janina Witek.// Biblioteka w Szkole. - 2005, nr 10, s. 5
Dickens i cierpienie dziecka / Piotr Ruszkowski.// Guliwer. - 2013, nr 2, s. 23-26
Dyskretny urok burżuazji - przyjęcia, rauty, bale / Maria Falińska. - 2021.// Mówią Wieki. - 2021, nr 1, s. 66-68
Jak omawiać "Opowieść wigilijną" K. Dickensa w ośmioklasowej szkole podstawowej? / Zuzanna Krótki.// Język Polski w Szkole Podstawowej. - 2017/2018, nr 3, s. 70-102
Konkurs czytelniczy na podstawie książki "Opowieść wigilijna" / Paweł Marchel.// Nowoczesna Biblioteka 3.0 : prawo w praktyce, informatyzacja, promocja czytelnictwa, dofinansowanie, ochrona danych osobowych. - 2024, nr 83, s. 6-12
Lapbook - notatki z lektury w jednym miejscu : scenariusz cyklu lekcji poświęconych "Opowieści wigilijnej" / Marzena Tyl.// Polonistyka. - 2017, nr 6, s. 40-43
STEAM-owe Boże Narodzenie, czyli jak urozmaicić omawianie lektury "Opowieść wigilijna" / Ewa Kociszewska. - 2023.// Meritum. - 2023, nr 1, s. 50-54
W krainie duchów : test ze znajomości lektury "Opowieść wigilijna" Karola Dickensa / Urszula Sadowska-Bujak. - 2019. // Biblioteka w Szkole. - 2019, nr 12, s. 34-35
Filmy
David Copperfield [Film] / reż. Simon Curtis ; scen. Adrian Hodges. - [Londyn] : BBC, [2007].
Mała Dorrit. Odcinki 1-8 [Film] = Little Dorrit / reż. Andrew Davies. - Warszawa : Best Film, 2012.
Oliver Twist [Film] / reż. Roman Polański ; scen. Ronald Harwood. - Warszawa : Monolith Films, 2005.
Opowieść wigilijna [Film] = Christmas Carol reż., scen. Robert Zemeckis. - Warszawa : CD Projekt, [2010].
Opowieść wigilijna [Film] : Musical / reż. Arthur Allan Seidelman ; scen. Charles Dickens, Lynn Ahrens [i in.]. - Warszawa : Epelpol Entertainment, 2010.
Wielkie nadzieje [Film] / reż. Mike Newell ; scen. David Nichols. - Warszawa : Gutek Film, 2012.
