24 października 2023 roku w Instytucie Teologiczno-Pastoralnym im. św. Józefa Sebastiana Pelczara w Rzeszowie odbył się Podkarpacki Kongres Bibliotek Szkolnych, w którym uczestniczyli dyrektorzy szkół i placówek oświatowych, nauczyciele bibliotekarze, nauczyciele przedmiotów humanistycznych, nauczyciele konsultanci oraz uczniowie szkół średnich. Data spotkania nie była przypadkowa,w październiku obchodzimy bowiem Międzynarodowy Miesiąc Bibliotek Szkolnych.
Nad przebiegiem Kongresu czuwała jego inicjatorka, Pani Beata Michałuszko – Wicedyrektor ds. Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Rzeszowie przy PZPW w Rzeszowie, zaś gośćmi honorowymi wydarzenia byli Wicewojewoda Podkarpacki Pani Jolanta Sawicka, która odczytała list Wojewody Podkarpackiego Pani Ewy Leniart oraz Podkarpacki Kurator Oświaty Pani Małgorzata Rauch. Pani Kurator zwróciła uwagę na istotną rolę rzeszowskiej biblioteki pedagogicznej jako instytucji wspierającej nauczycieli podkarpackich szkół, m. in. poprzez gromadzone i promowane podczas różnych wydarzeń, publikacje dydaktyczne, stanowiące nieocenione źródło wiedzy i informacji.
Tematyka Kongresu odwoływała się do dwóch podstawowych kierunków realizacji polityki oświatowej państwa w bieżącym roku szkolnym:
1. Kontynuacja działań na rzecz szerszego udostępnienia kanonu i założeń edukacji klasycznej oraz sięgania do dziedzictwa cywilizacyjnego Europy, w tym wsparcie powrotu do szkół języka łacińskiego jako drugiego języka obcego.
8. Wspieranie rozwoju umiejętności cyfrowych uczniów i nauczycieli, ze szczególnym uwzględnieniem bezpiecznego poruszania się w sieci oraz krytycznej analizy informacji dostępnych w Internecie. Poprawne metodycznie wykorzystywanie przez nauczycieli narzędzi i materiałów dostępnych w sieci, w szczególności opartych na sztucznej inteligencji.
Pierwszy temat był dopełnieniem zagadnień poruszonych podczas czerwcowego Kongresu Bibliotek Pedagogicznych w Instytucie (1.06.2023), natomiast drugi stanowił zapowiedź wojewódzkiej konferencji poświęconej AI, zaplanowanej na kwiecień 2024 r.
Uczestnicy wydarzenia mieli okazję wysłuchania interesujących prelekcji, skłaniających do własnych przemyśleń i konfrontacji z praktyką szkolną, wygłoszonych przez zaproszonych ekspertów:
- Wykład: „Edukacja klasyczna – o możliwości wykorzystania jej potencjału w polskiej szkole”. Prelegent dr Artur Górecki, Dyrektor Departamentu Kształcenia Ogólnego i Podstaw Programowych MEN, odniósł się do tematu edukacji klasycznej rozumianej jako spójny model kształcenia i wychowania, ukierunkowany na rozwój pewnych stałych dyspozycji, wskazujących właściwe działanie szlachetnego człowieka, w oparciu o ideały prawdy i dobra.
- Wykład: „Dlatego Klasycy”. Prelegent dr Stanisław Kusiak, Wicedyrektor ds. Doskonalenia Nauczycieli i Oddziału PCEN w Rzeszowie, przywołując słowa klasyków i autorytetów moralnych, podzielił się swoimi refleksjami na temat uniwersalnych wartości, zachęcając do wielokrotnej, uważnej lektury „księgi natchnień”, czyli publikacji wydanej przez Ośrodek Rozwoju Edukacji pt. „Breviarium kanonu kultury : literatura Europy łacińskiej : decorum”.
- Wykład: „Sztuczna inteligencja – nowe spojrzenie na edukację”. Prelegent dr Jakub Koper, Zastępca Dyrektora Instytutu Badań Edukacyjnych ds. Finansowych i Rozwoju, przedstawił zagadnienie sztucznej inteligencji w kontekście wyzwań wobec współczesnych nauczycieli
i umiejętnego włączenia narzędzi AI w proces nauczania, podkreślając rolę kształcenia kompetencji informacyjnych, zwłaszcza myślenia krytycznego, umiejętności odróżniania prawdy od fałszu, w czym może pomóc właśnie edukacja klasyczna. - Wykład: „Sztuczna inteligencja w edukacji”. Prelegent Andrzej Iskrzycki, Google Certified Educator Level 1, Microsoft Innovate Education Expert, pasjonat nowych technologii
w nauczaniu, propagator gamifikacji w edukacji, prywatnie fotograf, grafik i youtuber, wskazał możliwości praktycznego zastosowania nowoczesnych narzędzi AI w edukacji.
Wicedyrektor ds. Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Rzeszowie Pani Beata Michałuszko oraz Dyrektor Podkarpackiego Zespołu Placówek Wojewódzkich Pani Krystyna Wróblewska podziękowały prelegentom i wszystkim gościom wydarzenia. Swoje uznanie dla wykładowców
i poruszanych tematów wyraziło też kilku nauczycieli uczestniczących w Kongresie. Na koniec rozgorzała dyskusja na temat kanonu lektur szkolnych i realizowania edukacji klasycznej na lekcjach (np. historii), w którą aktywnie włączyła się, obecna na sali, młodzież szkolna. Obecność uczniów na sali, ich zaangażowanie i dociekliwość dowodzi, że bliskie im są ideały klasyczne, takie jak poszukiwanie prawdy i mądrości, nie tylko przy użyciu narzędzi AI.
Hominis est propria veri inquisitio atque investigatio. [„Właściwe jest człowiekowi poszukiwanie i śledzenie prawdy”] (Cyceron).