WCAG
Slajd. 1
Tekst: Kobiety prekursorki oświaty polskiej.
Slajd 2.
Tekst: Z okazji Międzynarodowego Dnia Kobiet, prezentujemy wybrane sylwetki wybitnych kobiet polskiej oświaty. Walczące o swoje prawa, przełamujące bariery i pomagające słabszym – tak zapisały się w historii kobiety, pierwsze „siłaczki”, które kształtowały polską szkołę. Ich wkład w rozwój oświaty jest nieoceniony a z ich dorobku czerpią do dzisiaj kolejne pokolenia nauczycieli.
Slajd.3
Fotografia czarnobiała Janiny Doroszewskiej
Tekst: Janina Doroszewska - prekursorka pedagogiki terapeutycznej
,,Janina Doroszewska (1967 - 1974) była prekursorem metod pedagogicznych związanych z opieką nad dzieckiem, zwłaszcza dzieckiem szczególnej troski. Zarówno w pracy naukowej jak i działalności zawodowej prezentowała indywidulane podejście do kwestii wychowania dzieci, opieki nad niepełnosprawnymi, terapii medycznej, psychologicznej, pedagogicznej. Wychowała pokolenia współczesnych pedagogów, zwłaszcza w zakresie pedagogii specjalnej. Szczególne znaczenie przypisywała roli kobiety – matki, wzorce czerpiąc z już na etapie pisania doktoratu dotyczącego tematyki maryjnej. Zarówno Janina Doroszewska jak i jej mąż – wybitny profesor językoznawca Witold Doroszewski w życiu i aktywności publicznej kierowali się wartościami patriotyzmu, co okazywali podczas trwania II wojny światowej, Janina – w opiece nad dziećmi niewidomymi w Laskach, Witold zaś w tajnym nauczaniu uniwersyteckim. Na przełomie lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych sympatyzowali również z ideami opozycji PRL uczestnicząc w spotkaniach Klubu Krzywego Koła i następnie w latach siedemdziesiątych Komitetu Obrony Robotników.” źródło
Slajd.4
Fotografia czarnobiała Heleny Radlińskiej
Tekst: Urodziła się 2 V 1879, Warszawa, zm. 10 X 1954, Łódź, pedagog, działaczka społ.-oświatowy; uczestniczka tajnego ruchu oświat. w Królestwie Pol. pocz. XX w., współorganizatorka akcji obozu niepodl. 1914–18, od 1918 w PSL „Wyzwolenie”; od 1922 wykładała pedagogikę społ. w Wolnej Wszechnicy Pol., gdzie 1925 utworzyła Studium Pracy Społ.-Oświat., od 1927 profesor historii i organizacji oświaty pozaszkolnej tamże; 1945–54 profesor Uniw. Łódz.; jest twórczynią pol. szkoły pedagogiki społ. i tzw. szkoły warsz. w bibliotekarstwie; Książka wśród ludzi (1929, wyd. 4 1946), Stosunek wychowawcy do środowiska społecznego (1935), Pisma pedagogiczne (t. 1–3, 1961–64); wybór pism Oświata i kultura wsi polskiej (1979).” źródło
Slajd. 5
Fotografia czarnobiała Marii Grzegorzewskiej
Tekst: ,,Pedagog specjalny, tyflopsycholog, tyflopedagog. Studiowała
w Międzynarodowym Fakultecie Pedologicznym w Brukseli (1913-1914), doktorat uzyskała na Uniwersytecie Paryskim (Sorbona) w 1916 r. za rozprawę: "Studium na temat rozwoju uczuć estetycznych - badania z zakresu estetyki eksperymentalnej przeprowadzone wśród uczniów szkół brukselskich". Po powrocie do Polski (1919) pracowała w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego zajmując się sprawami szkolnictwa specjalnego. W latach 1922-1967 kierowała Państwowym Instytutem Pedagogiki Specjalnej, a w latach 1930 - 1935 - Państwowym Instytutem Nauczycielskim. Przewodniczyła Sekcji Szkolnictwa Specjalnego Związku Nauczycielstwa Szkół Powszechnych (Związku Nauczycielstwa Polskiego) (1924 - 1965). Założyła "Szkołę Specjalną" i kierowała nią w latach 1924 - 1967. W latach -1958-1960 była profesorem Katedry Pedagogiki Specjalnej UW, pierwszej uniwersyteckiej katedry pedagogiki specjalnej w Polsce, powołanej dla Niej ad personam. that imitate the natural sound of the thing they describe.” źródło tekstu i foto: https://www.aps.edu.pl/uczelnia/patronka/
Slajd. 6
Fotografia Mari Werycho-Radziwiłłowiczowej prekursorki instytucjonalnego wychowania małych dzieci w Polsce
Tekst: “Urodziła się 29 X 1858, Psków, zm. 10 XI 1944, Kraków, (...) pedagog, teoretyk i metodyk wychowania przedszkolnego; autorka podstaw teoret. pedagogiki przedszkolnej; współzałożycielka czasopisma „Wychowanie Przedszkolne”; 1903 zał. Tow. Wychowania Przedszkolnego w Polsce; 1900–04 prowadziła w Warszawie teatr marionetek; w repertuarze znajdowały się m.in. sztuki: S. Gębarskiego, G. Zapolskiej, A. Niemojewskiego, niektóre napisane specjalnie dla tej sceny, kultywującej tradycje nar.; ponadto autorka utworów dla dzieci; Nauka o rzeczach (1916), Wskazówki dla osób zakładających i prowadzących ochrony (1921), Zarys wychowania przedszkolnego (1930), Metoda wychowania przedszkolnego (1931).” źródło
Slajd. 7
Fotografia Elżbiety Róży Czackiej
Tekst: Błogosławiona matka Elżbieta Róża Czacka urodzona 22 października 1876 roku była pionierką polskiej tyflologii – opracowała rodzimą wersję alfabetu Braille’a i systemy skrótów ortograficznych. Będąc niewidomą, założyła Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi, by pomóc chorym czuć się pełnowartościowymi członkami społeczeństwa. więcej
Slajd 8.
Fotografia Klementyny Hoffmanowej
Tekst: “Pisarka, prozaiczka, dramatopisarka, tłumaczka, redaktorka, wydawczyni, pedagożka, działaczka społeczna. Klementyna Hoffmanowa z domu Tańska była pierwszą Polką utrzymującą się z własnej pracy twórczej i pedagogicznej oraz jedną z pierwszych rodzimych pisarek tworzących utwory dla dzieci i młodzieży. Urodziła się 23 listopada 1798 roku w Warszawie, zmarła 21 września 1845 roku w Passy.” więcej
Slajd 9.
Fotografia czarnobiała Anieli Szycówny
Tekst: ,,Urodzona 31 VII 1869, Warszawa, zm. 4 II 1921, tamże, pedagog i psycholog; współpracownik wielu pism pedag., m.in. „Przeglądu Pedagogicznego”, „Nowych Torów” (redaktor 1906–09), „Szkoły Powszechnej” (redaktor 1920–21); inicjatorka powołania i przewodnicząca 1907–21 Pol. Tow. Badań nad Dziećmi; wraz z J.W. Dawidem, którego była wieloletnią współpracownicą, należy do pionierów pol. psychologii rozwojowej i pedagogiki empirycznej, opartej na badaniach rozwoju dziecka; gł. prace:
Rozwój pojęciowy dziecka w okresie lat 6–12 (1899),
O zadaniach i metodach psychologii dziecka (1901),
O powinnościach nauczyciela i jego kształceniu (1915), Ogólne zasady nauczania w zastosowaniu do potrzeb szkoły elementarnej (1925).” źródło
więcej czytaj
Slajd.10
Tekst: Polecamy publikacje autorskie i opracowania ze zbiorów Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Rzeszowie.
Janina Doroszewska
Helena Radlińska
Maria Grzegorzewska
Maria Werycho-Radziwiłłowiczowa
Elżbieta Róża Czapska
Aniela Szycówna