Dnia 17 stycznia 2018 roku w Czytelni Biblioteki Pedagogicznej w Łańcucie odbyła się lekcja historyczna dla młodzieży szkół średnich Łańcuta. Tematem jej był polsko-czeski konflikt na Śląsku Cieszyńskim w XX wieku.
Celem zajęć było rozwijanie zainteresowań młodych ludzi tematyką historyczną oraz odkrywanie nieznanych, a nieraz z braku czasu pomijanych na lekcjach faktów z dziejów naszej Ojczyzny. Zagadnienie to szczegółowo przedstawił uczniom Łukasz Chrobak, pracownik Działu Historii Miasta i Regionu Muzeum - Zamku w Łańcucie
Śląsk Cieszyński, do 1918 roku część Austro-Węgier, był główną przyczyną, która uniemożliwiała istnienie przyjaznych relacji polsko-czeskich. Ten rozwinięty gospodarczo teren z licznymi kopalniami węgla kamiennego i hutami, zamieszkiwali Niemcy, Polacy i Czesi.
Po zakończeniu I wojny światowej pretensje do Śląska Cieszyńskiego zgłosiły Polska oraz Czechosłowacja. Pomimo wcześniejszych ustaleń co do podziału tego rejonu wzdłuż granic etnicznych, 23 stycznia 1919 roku wojska czechosłowackie przekroczyły linię demarkacyjną
i zaatakowały nieliczne oddziały polskie. Rząd Czechosłowacji tłumaczył swoją akcję koniecznością zapobiegnięcia przeprowadzeniu wyborów do Sejmu na terenach, o przynależności których decyzja miała dopiero zapaść.
Na początku 1920 roku miała miejsce nieudana próba przeprowadzenia plebiscytu na Śląsku Cieszyńskim. Ostatecznie decyzją Rady Ambasadorów z 28 lipca 1920 roku podzielono region pomiędzy oba kraje. Po stronie czechosłowackiej pozostała duża ilość ludności polskiej, stanowiącej wtedy większość na rozległych obszarach tzw. Zaolzia, z kolei po stronie polskiej znalazły się miejscowości, w których część mieszkańców była nastawiona proczechosłowacko.
2 października 1938 roku wojska polskie zajęły większość terenów czechosłowackiego Śląska Cieszyńskiego. Nastąpiło to następnego dnia po tym, jak oddziały niemieckie wkroczyły do Czechosłowacji i zajęły Kraj Sudetów. Był to dalszy ciąg tzw. „upadku Czechosłowacji”, rozpoczętego zawarciem przez Niemcy, Włochy, Wielką Brytanię i Francję układu monachijskiego 30 września 1938 i aneksji przez hitlerowców Kraju Sudetów.
W 1945 roku przywrócono granicę sprzed 1938, choć obszar ten pozostawał spornym. Dopiero w 1958 roku Polska i Czechosłowacja podpisały porozumienie zatwierdzające granicę ustaloną w 1920 r. Po podziale Czechosłowacji w 1993 roku Zaolzie znalazło się
w granicach Czech.
Dla osób zainteresowanych tematem wykładowca podał tytuły najnowszych opracowań książkowych.
W tej bardzo ciekawej lekcji historycznej urozmaiconej prezentacją multimedialną wzięło udział łącznie 71 uczniów oraz troje nauczycieli Zespołu Szkół nr 3 im. Mikołaja Kopernika i I Liceum Ogólnokształcącego im. Henryka Sienkiewicza w Łańcucie.
