Slajd 1
Tekst:
Leopold Tyrmand (1920-1985).
Grafika: Na tle odręcznie pisanego listu zdjęcie Leopolda Tyrmanda ( 1983, fot. Czesław Czapliński/Fotonova/East News).
Slajd 2
Tekst:
Leopold Tyrmand urodził się w Warszawie, w rodzinie żydowskiej, o której nigdy nie wspominał. Po ukończeniu gimnazjum przez rok studiował na wydziale architektury w Paryżu. Tam pierwszy raz zetknął się z amerykańską muzyką jazzową, która wywarła na nim ogromne wrażenie. Po wybuchu II wojny światowej przedostał się do Wilna, gdzie utrzymywał się pisząc codzienne felietony do komunistycznej gazety. Kontakty z konspiracyjną organizacją niepodległościową doprowadziły do aresztowania Tyrmanda przez NKWD i skazania go na 8 lat więzienia. Po niemieckim ataku na Rosję udało mu się uciec ze zbombardowanego transportu kolejowego i z fałszywymi dokumentami, jako obywatel francuski zgłosił się dobrowolnie na roboty do Niemiec. Do 1944 roku pracował jako tłumacz, kolejarz, pomocnik bibliotekarza i kelner. Ta ostatnia profesja ma swoje odzwierciedlenie w powieści “Filip” (ekranizacja powieści - 2022 r.).
Próba ucieczki do neutralnej Szwecji nie powiodła się i resztę wojny spędził w obozie koncentracyjnym niedaleko Oslo.
Grafika: Białe tło, z lewej strony karty ozdobnik i pionowy pasek w kolorze beżowym.
Slajd 3
Po zakończeniu wojny przez rok pozostał w Skandynawii pracując m.in. jako korespondent Polpressu w Norwegii, a później kierownik biura prasowego polskiego poselstwa w Kopenhadze. W 1946 roku wrócił do Warszawy i zaczął pracę jako dziennikarz w Agencji Prasowo-Informacyjnej, następnie w redakcji „Przekroju”. Pisywał dla wielu ówczesnych pism: „Przekroju”, „Expressu Wieczornego”, „Tygodnika Powszechnego”, „Rzeczpospolitej”, „Dziś i Jutro” oraz „Ruchu Muzycznego”. Głównie były to recenzje teatralne, muzyczne i sportowe. Przez dwa lata pracował w Polskim Radiu.
W 1947 roku ukazał się zbiór opowiadań wojennych “Hotel Ansgar”.
Rok później przeprowadził wywiady z Pablem Picassem i Julianem Huxleyem.
Z “Przekroju” usunięto go w 1950 za materiał z turnieju bokserskiego, w którym skrytykował radzieckich sędziów.
Następnie pracował w “Tygodniku Powszechnym” - do 1953 roku, gdy po odmowie druku nekrologu Stalina pismo zostało zamknięte.
Grafika: Tło w kolorze beżowym, z prawej strony tekstu ozdobniki.
Slajd 4
Tekst:
Bezrobotny, od stycznia 1954 roku przez trzy miesiące prowadzi dziennik [”Dziennik 1954"]. W kwietniu dostaje zamówienie na powieść sensacyjną - tak powstaje “Zły”. Zaczyna się dobry czas dla Tyrmanda: wydaje tom opowiadań “Gorzki smak czekolady Lucullus” (1957), staje się czołowym animatorem spotkań jazzowych w Polsce. W 1955 roku żeni się z Małgorzatą Rubel-Żurowską. Małżeństwo jednak trwa krótko. Pod koniec lat 50-tych drugą żoną Tyrmanda zostaje Barbara Hoff [projektantka mody].
Niestety literacka passa kończy się. Monografia “U brzegów Jazzu” i pierwsza część minipowieści “Wędrówki i myśli porucznika Stukułki” to ostatnie wydane bezproblemowo utwory Tyrmanda. Cenzura zatrzymuje kolejne powieści. Ostatnią, z trudem wydaną, powieścią jest “Filip” (1961).
W 1964 roku podejmuje nieudaną próbę wydania kolejnej powieści “Życie towarzyskie i uczuciowe”. Rok później nareszcie otrzymuje paszport i wyjeżdża. Zrezygnowany odmową druku swoich utworów, nie wraca już do Polski.
Grafika: Beżowe tło, z prawej strony tekstu ozdobniki w postaci skrawków odręcznie pisanego listu i fragmentu mapy świata.
Slajd 5
Tekst:
Po wyjeździe z Polski podróżował. W Izraelu spotkał się z matką, która przeżyła wojnę i wyemigrowała. [Ojciec zginął w obozie na Majdanku].
W 1966 roku wyjechał do Stanów Zjednoczonych i pozostał już na stałe. Szybko stał się znaną postacią na rynku publicystycznym, współpracował ze znanym tygodnikiem „The New Yorker”, wydał zbiory esejów: “Dziennik amerykański” oraz “Zapiski dyletanta”.
W 1971 roku spotkał się z odmową druku “Cywilizacji komunizmu” i rozstał się z pismem. Nawiązał współpracę ze środowiskami konserwatywnymi i dostał propozycję pracy w The Rockford Institute w stanie Illinois, gdzie w 1976 roku zaczęto wydawać miesięcznik "Chronicles of Culture".
W 1971 ożenił się po raz trzeci z Mary Ellen Fox - swoją czytelniczką, doktorantką iberystyki. 10 lat później urodziły im się bliźnięta.
19 marca 1985 roku Leopold Tyrmand zmarł na zawał serca w wieku 65 lat.
Grafika: W tle tekstu kontury Polski i Stanów Zjednoczonych.
Slajd 6
Tekst:
Polecamy książki, filmy i artykuły dostępne w Pedagogicznej Bibliotece Wojewódzkiej i jej filiach.
Dziennik 1954
Dziennik 1954 : wersja oryginalna
Filip
Gorzki smak czekolady Lucullus
Opowiadania wszystkie
Pokój ludziom dobrej woli... : teksty niewydane
Siedem dalekich rejsów
Tyrmand warszawski : teksty niewydane
U brzegów jazzu
Grafika: W tle sylwetka muzyka grającego na trąbce, kelner z tacą i gruzy zburzonego domu.
Slajd 7
W emigracyjnym labiryncie : listy 1965-1982
W klinczu ze światem : o twórczości Leopolda Tyrmanda
Zły
Życie towarzyskie i uczuciowe
Dziennik 1954 [Dokument dźwiękowy]
Zły [Dokument dźwiękowy]
Filip [Film]
Grafika: W tle odręcznie pisana kartka i paczka listów związana jutowym sznurkiem.
Slajd 8
Tekst:
Zamów skany:
Nie taki zły / Krzysztof Teodor Toeplitz.// Polityka. - 2007, nr 25, s. 68-70
Poetyka Karnawału w "Dzienniku 1954" Leopolda Tyrmanda / Marcin Kowalczyk.// Pamiętnik Literacki. - 2006, nr 4, s. 51-70
Grafika: W tle zabytkowa maszyna do pisania.