Piosenki Marka Grechuty, czyli o 3. spotkaniu z cyklu „Poznaj poezję (po) przez piosenkę”

Rzeszów

20 października 2017 roku przy ul Gałęzowskiego 4 odbyło się trzecie spotkanie z cyklu „Poznaj poezję (po)przez piosenkę". Spotkanie poświęcone Markowi Grechucie [ur. 10 grudnia 1945 w Zamościu, zm. 9 października 2006 w Krakowie] - autorowi słów, muzyki i wykonawcy swoich utworów. Pisał nie tylko dla siebie (np. „Guma do żucia” w brawurowym wykonaniu Krystyny Jandy na festiwalu w Opolu w 1977 roku). W grudniu 1966 roku wraz z pianistą i kompozytorem Janem Kantym Pawluśkiewiczem założył grupę Anawa, dla której pisał teksty, a muzykę pisali obaj zarówno do tekstów Marka Grechuty jak i wielu znanych poetów. Na spotkaniu zaprezentowano co prawda całą drogę życiową i twórczą Marka Grechuty, jednak szczególnie skupiono się na okresie najwcześniejszym. Nieprzypadkowo, wręcz z premedytacją. Artysta był wówczas bardzo młody, niewiele starszy od uczestników tego spotkania. Tym bardziej „zdumiewa fakt, że jego młodzieńcze próby poetyckie na pierwszych dwóch płytach, sąsiadując z wierszami Mickiewicza, Tuwima, Przybosia czy Gałczyńskiego świetnie się bronią, nie obniżają poziomu literackiego tych albumów”. Jan Kanty Pawlukiewicz tak wypowiadał się o Marku Grechucie: „W wieku dwudziestu dwóch lat Grechuta był już świadomym artystą wielkiej klasy, który w ciągu jednego roku wykreował styl utrzymywany przez całe życie[oba cytaty pochodzą z: Marek Grechuta : portret artysty/ Wojciech Majewski ; komentarze Marek Grechuta. - Kraków : "Znak", 2006]

Uczestnicy spotkania wysłuchali piosenek w wykonaniu samego Marka Grechuty, najpierw tych które nie znalazły się nawet na pierwszej płycie, tj.:

  • Pomarańcze i mandarynki (Słowa: Julian Tuwim; Muzyka: Jan Kanty Pawluśkiewicz)
  • Tango Anawa (Słowa: Marek Grechuta/Marek Czuryło; Muzyka: Jan Kanty Pawluśkiewicz)

 oraz z dwóch pierwszych płyt:

  • W dzikie wino zaplątani (Autor tekstu: Marek Grechuta; Kompozytor: Jan Kanty Pawluśkiewicz);
  • Będziesz moja panią (Słowa: Marek Grechuta; Muzyka: Marek Grechuta
  • Niepewność (Autor tekstu: Adam Mickiewicz, Kompozytor: Jan Kanty Pawluśkiewicz)
  • Twoja postać (Autor: muz. M. Grechuta, sł. J .Czechowicz, T. Miciński)
  • Świecie nasz (Autor tekstu: Marek Grechuta; Kompozytor: Jan Kanty Pawluśkiewicz)

Nie wybrzmiały, niestety, być może te najważniejsze utwory („Korowód”, „Serce”) z drugiej płyty oraz te z późniejszych płyt, z tekstami poetów współczesnych Jana Zycha, Leszka Aleksandra Moczulskiego,Tadeusza Śliwiaka, Ryszarda Krynickiego, Mieczysława Jastruna („Droga za widnokres” i „Magia obłoków”, nagrane z WIEM), te z wierszami Witkacego (album „Szalona lokomotywa), Tadeusza Nowaka („Pieśni”), Bolesława Leśmiana („W malinowym chruśniaku”) i z pozostałych płyt. Oby była okazja, warto takie okazje tworzyć, bo Marek Grechuta naprawdę był artystą niepowtarzalnym, „nie przyszedł na niczyje miejsce i nie będzie przez nikogo zastąpiony”. I nie są to tylko słowa.

W potkaniu uczestniczyli uczniowie z Gimnazjum nr 1 w Rzeszowie (opiekun: Pani Bożena Sęczkowska) i Gimnazjum nr 8 pod opieką Pani Beaty Lewickiej. Stałą częścią spotkań tego cyklu są piosenki wykonywane na żywo. I tym razem tak było. I tym razem piosenki wykonała Patrycja Chmiel. Patrycja, która jest już studentką godzi studia i pracę, z zamiłowaniem do śpiewania.I jak zwykle Jej wykonania były piękne. Patrycja z repertuaru Marka Grechuty na to spotkanie wybrała:

  • Nie dokazuj (z pierwszej płyty z 1970 roku: ”Marek Grechuta & Anawa”; Autor tekstu: Marek Grechuta ; Kompozytor: Jan Kanty Pawluśkiewicz)
  • Dni, których nie znamy (z drugiej płyty z 971 roku: „Korowód”; Autor tekstu: Marek Grechuta; Kompozytor: Jan Kanty Pawluśkiewicz)
  • Ocalić od zapomnienia (z drugiej płyty z 971 roku: „Korowód”; Autor tekstu: Konstanty Ildefons Gałczyński; Kompozytor: Marek Grechuta)
  • Wiosna - ach to Ty (z płyty z 1986 roku: ”Wiosna- ach to ty; Autor tekstu: Marek Grechuta; Kompozytor: Marek Grechuta)
  • Ojczyzna (z płyty z roku 1994 roku: „Dziesięć ważnych słów” ; Autor tekstu: Marek Grechuta; Kompozytor: Marek Grechuta)

 

Spotkanie zostało opracowane głównie w oparciu o zbiory biblioteki:

  • 25 ! Wolność ! Kocham i rozumiem[Dokument dźwiękowy] / - Warszawa : Polskie Radio, 2014.
    Sygn. Rzeszów AudRz 502
  • Marek : Danuty Grechuty opowieść o Marku Grechucie/ Jakub Baran. - Kraków : "Widnokres", 2011.
    Sygn. Rzeszów WypRz 238434
  • Marek Grechuta : portret artysty/ Wojciech Majewski ; komentarze Marek Grechuta. - Kraków : "Znak", 2006.
    Sygn. Rzeszów WypRz 230565

[Do książki dołączona jest płyta: Marek Grechuta Unikaty” na której znalazły się nagrania z dwóch recitali artysty: koncert w Szkole Muzycznej w Opolu z 24 06.1976 roku – towarzyszący festiwalowi oraz występ na Festiwalu Piosenki Studenckiej w Krakowie w roku 1984)

  • Świecie nasz [Dokument dźwiękowy] / muz. wyk. Marek Grechuta ; Anawa. - Warszawa : EMI Music Poland, 2005.
    Sygn. Rzeszów AudRz 99

[To box zawierający kompletną dyskografię/fonografię Marka Grechuty. Składa się z 15 albumów, w tym 13 oryginalnych z dodatkowymi nagraniami i dwóch dodatkowych płyt: „Godzina miłowania”- nagrania archiwalne z lat: 1967 – 1986 i „Serce” – koncert - benefis 1998 roku]

Płyty, książki i wybrane materiały z Internetu posłużyły do przygotowania prezentacji wykorzystanej podczas spotkania.

Dziękuję wszystkim uczestnikom i ich opiekunom za przyjęcie zaproszenia i udział w tym spotkaniu. Wierzę, że nie ostatnim z tego cyklu. Dziękuję Patrycji, że znalazła czas, by przygotować piosenki i je zaśpiewać. Dziękuję też Pani Dorocie Jakubowskiej za to, że gromadziła tak cenne wydawnictwa jak wspomniany zestaw 15 płyt Marka Grechuty.

 

Autor: Jolanta Krzosa, plakat: Dorota Lichota