Podkarpackie
Biblioteki
Pedagogiczne

20 kwietnia 2023 roku przypada 150. rocznica urodzin Korfantego. Wojciech Korfanty był wybitnym politykiem i działaczem niepodległościowym, a także myślicielem i publicystą, związany z chrześcijańską demokracją. Był członkiem Naczelnej Rady Ludowej kierującej zwycięskim Powstaniem Wielkopolskim, a następnie dyktatorem III Powstania Śląskiego. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości pełnił funkcję wicepremiera w rządzie Wincentego Witosa. Był przeciwnikiem polityki obozu piłsudczyków, znajdował się w opozycji, co wiązało się z nawet z prześladowaniem. Był więźniem twierdzy brzeskiej. Po wyjściu z więzienia wyjechał z Polski; wrócił w 1939 roku chcąc walczyć w wojnie, która, jak przeczuwał, zbliżała się. Wojciech Korfanty zmarł 17 sierpnia 1939 roku w nie do końca jasnych okolicznościach.

LITERATURA PODMIOTU
Academica/Wypożyczalnia cyfrowa https://academica.edu.pl/ :
 Aby skorzystać z publikacji chronionych prawem autorskim należy udać się do instytucji, która przystąpiła do Academiki – poniższe publikacje w formie cyfrowej są dostępne w Czytelni biblioteki
 
1. Głos Wojciecha Korfantego do mieszkańców Wielkich Katowic = Wojciech Korfanty an die Einwohner der Stadt Gross-Katowice /         Wojciech Korfanty
2. Obowiązki urzędników / Korfanty, Wojciech Korfanty,/ Biblioteczka Katolicko-Społeczna
3. Aufruf an die Oberschlesier / Wojciech Korfanty
4. Odezwa Wojciecha Korfantego do ludu śląskiego / Wojciech Korfanty,
5. Kościół a polityka : zadania Związku Katolickiego Tow. Polek / Wojciech Korfanty
6. Odezwa! [Inc.:] Rodacy! Waleczne uzbrojone hufce ludu górnośląskiego osiągnęły walne zwycięstwo [...] / Wojciech Korfanty
7. Rodacy! [Inc.:] Rząd polski odwołał mnie ze stanowiska komisarza plebiscytowego [...] : Miejsce postoju, dnia 3 maja 1921 w rocznicę pamiętnej Konstytucji 3 maja / Wojciech Korfanty
8. Mowa posła śląskiego, Wojciecha Korfantego, dnia 25 lutego r. b. na posiedzeniu Sejmu w Warszawie / Wojciech Korfanty
9. Kilka myśli o demokratyzacji przemysłu / Wojciech Korfanty
10. Główny Wodzu Walecznych Drużyn Powstańczych! [Inc.:] Lud górnośląski w przeciągu ostatnich 2-ch lat chwyta po raz trzeci za oręż [...] : Miejsce postoju, dnia 5 maja 1921 / Wojciech Korfanty
11. Kościół a polityka : zadania Związku Katolickich Towarzystw Polek / Wojciech Korfanty
12. Mowa posła śląskiego, Wojciecha Korfantego, prezesa Związku, dnia 25 lutego r. b. na posiedzeniu sejmu w Warszawie / Wojciech Korfanty
13. Rodacy! [Inc.:] Po upadku gabinetu p. Artura Śliwińskiego, p. Naczelnik Państwa zrzekł się przysługującego mu ustawowo prawa proponowania kandydata na premjera [...] / Wojciech Korfanty
14. Mowa posła Wojciecha Korfantego z Klubu Demokracji Chrześcijańskiej w dyskusji nad exposé prezesa Rady Ministrów Sikorskiego wypowiedziana w sejmie Rzeczypospolitej Polskiej w dn. 23 stycznia 1923 r. / Wojciech Korfanty
15. Dobrodziejstwo pruskie w oświetleniu historycznem : mowa posła Wojciecha Korfantego wypowiedziana w sejmie pruskim dnia 23 kwietnia 1913 r. : (w odpowiedzi na mowę posła von Kardorffa w obszernem streszczeniu) / Wojciech Korfanty
16. Zapiski Korfantego / Wojciech Korfanty
17. Fragmenty stenogramu wystąpienia Wojciecha Korfantego w niemieckim Reichstagu w piątek 25 pażdziernika 1918. ; posiedzenie nr 196 / Wojciech Korfanty
18. O powstaniu 1920 roku / Wojciech Korfanty
 
LITERATURA PRZEDMIOTU
Wydawnictwa zwarte i ciągłe:
19. O Józefie Piłsudskim i współtwórcach niepodległej Polski / Marek Gałęzowski // Biuletyn IPN : pismo
o najnowszej historii Polski. - 2018, nr 11, s. 56-65
20. Wojciecha Korfantego "Marzenia i zdarzenia" / Wojciech Korfanty ; do dr. przygot., wstępem
 i przypisami opatrzył Władysław Zieliński. - Katowice : Śląski Instytut Naukowy 1984 sygn. TG 53008
21. Wojciech Korfanty : polityka, wzloty i niepowodzenia / Jan Przewłocki ; Polska Akademia Nauk. - Kielce : "Szumacher" 1993 sygn. TG 73836
22. Pierwsze zwycięstwo Wojciecha Korfantego / Tadeusz Czekaj. - Katowice : Śląski Instytut Naukowy 1986 sygn. TG 58320, SG 27938
23. Ślązak i Polak - Wojciech Korfanty (1873-1939) / Sebastian Rosenbaum, Mirosław Węcki. // Biuletyn IPN : pismo o najnowszej historii Polski. - 2018, nr 7-8, s. 19-36
24. Wojciech Korfanty - przywódca narodowy Górnego Śląska /Handerek, Anna //Dzikovia 2019, nr 78, s. 13-14
 
Academica/Wypożyczalnia cyfrowa:
 Aby skorzystać z publikacji chronionych prawem autorskim należy udać się do instytucji, która przystąpiła do Academiki – poniższe publikacje w formie cyfrowej są dostępne w Czytelni biblioteki.
25. Los Wojciecha Korfantego / Woźniczka, Zygmunt // Śląsk : miesięcznik społeczno-kulturalny. 1425-3917. R. 26[27], nr 7 (2021), s. 8-9
26. Obraz powstań śląskich w wybranych utworach niemieckich pisarzy / Skop, Michał Franciszek  // Książnica Śląska. 0208-5798. T. 32 (2021), s. 19-32
27. Wojciech Korfanty – recenzja / Maksymowicz, Adam // Niepodległość i Pamięć : czasopismo muzealno-historyczne. 1427-1443. R. 17, nr 1 (2010), s. 392-394
28. Wojciech Korfanty - współtwórca polskiej niepodległości = Wojciech Korfanty - cofounder of Polish independence / Urbanowicz, Beata // Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio F, Historia. 0239-4251. Vol. 75 (2020), s. 97-111
29. Wojciech Korfanty wobec idei demokratycznego państwa / Kwiatek, Aleksander // Kwartalnik Opolski : organ Opolskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. 0023-592X. R. 52, nr 1 (2006), s. 3-16
30. Wojciech Korfanty (1873-1939) i jego legenda / Lewandowski, Jan Franciszek // Czasy Pismo : o historii Górnego Śląska. 2299-2812. 2018, nr 1, s. 5-15
31. Wojciech Korfanty : więzień brzeski, komisarz plebiscytowy Polski, wicepremjer Rządu Rzeczypospolitej / Skowroński, Aleksander
32. Wojciech Korfanty (20.04.1873-17.08.1939) : śląski działacz narodowy, polityk / Pomprowicz, Stanisław // Nasz Głos 2009, nr 41, s. 20
33. Opowieść o 20 sierpnia 1939 roku, czyli Rodzinny przekaz sprzed 80 lat / Gerlich, Marian Grzegorz (1949- ) // Śląsk : miesięcznik społeczno-kulturalny. 1425-3917. R. 25, nr 8 (2019), s. 19-21
 
 
W 2023 roku przypada 250. rocznica urodzin Pawła Edmunda Strzeleckiego. Był on badaczem, podróżnikiem i odkrywcą. Jako pierwszy Polak okrążył samodzielnie kulę ziemską. Badał tereny Ameryki Północnej i Południowej oraz Australii, Nowej Zelandii i Tasmanii. To właśnie Strzelecki najwyższy szczyt Australii nazwał Górą Kościuszki. Kiedy wrócił do Europy zamieszkał w Wielkiej Brytanii, był członkiem prestiżowych towarzystw naukowych. Angażował się w działalność filantropijną. Organizował m.in. dożywanie dzieci w czasie Wielkiego Głodu w Irlandii.

Wydawnictwa zwarte i ciągłe:
34. Hrabia Strzelecki i i niesienie pomocy ofiarom głodu na Zielonej Wyspie / Paweł Hamera.// Wiadomości Historyczne. - 2019, nr 2, s. 4-8
35. Paweł Edmund Strzelecki : podróże - odkrycia - prace / Wacław Słabczyński. - Warszawa : Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1957 sygn. NG  4454, SG 892
36. Nowa Południowa Walia / P. E. Strzelecki ; [z jęz. ang. przeł. Jan Flis]. - Warszawa : Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1958 sygn.TG 99422
 
Academica/Wypożyczalnia cyfrowa:
37. Hrabia Edmund Strzelecki, Autorzy: Holewiński, Józef
38. Paweł Edmund Strzelecki (1797-1873) - wielki geolog, podróżnik i odkrywca, Autorzy: Graniczny, Marek (1947-2017) Powiązania: Przegląd Geologiczny. 0033-2151. T. 57, nr 5 (2009), s. 401-406
39. Paweł Edmund Strzelecki : podróżnik - odkrywca – filantrop, Autorzy: Paszkowski, Lech
40. Ballada o Odkrywcy czyli Życie i przygody Sir Pawła Edmunda Strzeleckiego, Autorzy: Fiala, Adam
41. Na Górę Kościuszki śladami Pawła Edmunda Strzeleckiego Autorzy: Krzemińska, Ewa // Przegląd Geologiczny. 0033-2151. T. 55, nr 1 (2007), s. 29-32
42. O Pawle Edmundzie Strzeleckim : według rodzinnych i towarzyskich wspomnień, Autorzy: Żmichowska, Narcyza
43. Zasłużeni geolodzy na fryzie sali Muzeum Geologicznego PIG-PIB imienia Pawła Edmunda Strzeleckiego = Distinguished geologists on the frieze in the PGI-NRI Paweł Edmund Strzelecki Geological Museum // Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego. 0867-6143. Nr 465 (2015), s. 167-181
 
 
W roku 2023 obchodzić będziemy 60. rocznicę śmierci Aleksandry Piłsudskiej. Choć znana najbardziej jako żona Józefa Piłsudskiego, Aleksandra Piłsudska, sama może pochwalić się bogatą biografią. Piłsudska  była działaczką niepodległościową, członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej oraz działaczką Polskiej Partii Socjalistycznej. Działała także w Organizacji Bojowej PPS. Została odznaczona orderami Virtuti Militari, Odrodzenia Polski oraz Krzyżem Niepodległości. W czasie I wojny światowej wstąpiła do Legionów, była aresztowana i osadzona w obozie w Szczypiornie przez władze niemieckie. Już jako towarzyszka życia i żona Piłsudskiego, Aleksandra angażowała się w akcje charytatywne: organizowała pomoc dla sierot, pomagała przedszkolom, wspierała najbiedniejszych i bezdomnych.
 
Wydawnictwa zwarte i ciągłe:
44. Feministyczne poglądy i patriotyczna działalność. Aleksandra Piłsudska w orbicie wielkiej polityki / Marta Sikorska-Kowalska // W: Kobiety niepokorne : reformatorki, buntowniczki, rewolucjonistki. - Łódź : Uniwersytet Łódzki, 2017. - S. [33]-43
45. Kobieta, którą pokochał Marszałek : opowieść o Oli Piłsudskiej / Katarzyna Droga. - Kraków : "Znak litera nova" sygn. TG 110886
46. Kobiety niepodległości : bohaterki, żony, powiernice / Iwona Kienzler. - Warszawa : "Lira" 2018 sygn. TG 111023, NG 59463
47. Niepokorne damy : kobiety, które wywalczyły niepodległą Polskę / Kamil Janicki. - Kraków : Znak Horyzont 2018 sygn. SG 61964
48. Przystanek Niepodległość Józefa Piłsudskiego : akcja pod Bezdanami / Jakub Szczepański.// Nowiny. - 2018, nr 218-219, dodatek specjalny "100 lat Niepodległej Polski", s. 2-3
49. Wspomnienia / Aleksandra Piłsudska. - Warszawa : "Novum" 1989 sygn. TG 67765, SG 33201
50. Wszystkie kobiety Marszałka / Paweł Stachnik.// Nowiny. - 2018, nr 218-219, dodatek specjalny "100 lat Niepodległej Polski", s. 11
 
Academica/Wypożyczalnia cyfrowa:
51. Aleksandra Piłsudska (1882-1963), Autorzy: Sikorska-Kowalska, Marta
52. Aleksandra Piłsudska : komendantka wywiadu kobiecego, Autorzy: Próchnik, Adam (1892-1942) // Universum (Warszawa)
53. Życie, miłość i walka Aleksandry Piłsudskiej w świetle jej wspomnień, Autorzy: Schlender, Grażyna // Zeszyty Kaliskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. 1426-6547. Nr 19 (2019), s. 124-139
54. : Memoirs of Madame Pilsudski. Autorzy: Piłsudska, Aleksandra
55. Komendantka Oddziału Kuriersko-Wywiadowczego I Brygady Legionów : Aleksandra Szczerbińska i towarzyszki broni Autorzy: Sikorska-Kowalska, Marta (1971- ) // Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica. 0208-6050 T. 104 (2019), s. 109-124
56. Wierna służba : wspomnienia uczestniczek walk o niepodległość 1910-1915
57. [Listy i bruliony listów Wacława Sieroszewskiego] : [z lat 1897-1934]. Autorzy: Sieroszewski, Wacław
 
 
13 września 2023 roku to z kolei 220. rocznica urodzin Maurycego Mochnackiego. Mochnacki był wybitnym twórcą literackim, dziennikarzem, krytykiem, a także pianistą oraz politykiem. Należał do licznych tajnych stowarzyszeń przeciwko Rosji, walczył w powstaniu listopadowym, odznaczony został Orderem Virtuti Militari. Po upadku powstania Mochnacki został skazany zaocznie na śmierć. Wyjechał z kraju. „Do dziś wiele z jego diagnoz na temat natury Rosji i jej imperialistycznych dążeń związanych zwykle także z kulturowym barbarzyństwem nie straciło na aktualności” – podkreślił w swojej uchwale Sejm RP. Na nagrobku Maurycego Mochnackiego w Auxerre widnieje napis „Civis Polonus. Hostem Moscoviensem” – „Obywatel polski, wróg Moskwy”.
 
LITERATURA PODMIOTU
Wydawnictwa zwarte i ciągłe:
58. O literaturze polskiej w wieku dziewiętnastym / Maurycy Mochnacki ; oprac. i przedmową poprzedził Ziemowit Skibiński. - Łódź : Wydawnictwo Łódzkie 1985 sygn. TG 57347 NG 37143
59. Poezja i czyn : wybór pism / Maurycy Mochnacki ; wybrał, wstępem i przypisami opatrzył Stanisław Pieróg. - Warszawa : Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza 1987 sygn. TG 63508, NG 38764
60. Powstanie narodu polskiego w roku 1830 i 1831. T. 1 / Maurycy Mochnacki ; oprac. i przedm poprzedził Stefan Kieniewicz. - Warszawa : Państwowy Instytut Wydawniczy 1984 sygn. TG 52216, SG 25793, NG 36254
61. Powstanie narodu polskiego w roku 1830 i 1831. T. 2 / Maurycy Mochnacki ; oprac. i przedm poprzedził Stefan Kieniewicz. - Warszawa : Państwowy Instytut Wydawniczy 1984 sygn. TG 52217, SG 25794, NG 36255
 
LITERATURA PRZEDMIOTU
 Wydawnictwa zwarte i ciągłe:
62. Filozofia polityczna Maurycego Mochnackiego / Bronisław Łagowski. - Kraków : Wydawnictwo Literackie 1981 sygn. TG 44324, NG 34643
63. Historia jedynego romansu : opowieść o Mochnackim / Jerzy Szacki. - Warszawa : "Wiedza Powszechna" 1964 sygn. NG 7075 TG 9606
64. Maurycy Mochnacki : studium romantycznej świadomości / Stanisław Pieróg. - Warszawa : Państwowy Instytut Wydawniczy 1982 sygn. TG 48346
65. Maurycy Mochnacki : program kulturalny i myśl krytycznoliteracka / Krystyna Krzemień-Ojak. - Warszawa : Państwowy Instytut Wydawniczy 1975 sygn. TG 27442
66. Maurycy Mochnacki : żywot i dzieła : z wizerunkiem Mochnackiego wg rzeźby Wł. Oleszczyńskiego / Artur Śliwiński. - Warszawa : M. Arct, (Warszawa : Drukarnia M. Arcta) 1921 https://zbc.uz.zgora.pl/dlibra/show-content/publication/edition/17491?id=17491
67. Mochnacki i Lelewel współtwórcy życia umysłowego Warszawy i kraju 1825-1830 / Aniela Kowalska. - Warszawa : Państwowy Instytut Wydawniczy 1971 sygn. TG 16534, NG 20367, SG 8096
68. O "Marii" Malczewskiego / Maurycy Mochnacki.//W: Sympozjon : wybór prozaików polskich wieku dziewiętnastego i dwudziestego. - Lwów ; Warszawa : "Książnica-Atlas", 1928. - S. 17-21 https://rcin.org.pl/
69. Obrazy i wizerunki historyczne / Alexander Kraushar. - Warszawa : Jan Fiszer, ([Warszawa] : Drukarnia Towarzystwa Akcyjnego S. Orgelbranda S-ów). 1906 https://kpbc.umk.pl/dlibra/doccontent?id=39408
 
Academica/Wypożyczalnia cyfrowa:
70. Czy może być kontr-rewolucya w Warszawie? / Maurycy Mochnacki
71. [Korespondencja Ludwika Nabielaka] / Archiwum Jana Siemieńskiego
72. [Maurycy Mochnacki] / Oleszczyński, Antoni (1794-1879)
 
 Opisy sylwetek patronów, źródło: https://historia.dorzeczy.pl/